शिक्षक दिन – ज्ञान, संस्कार आणि प्रेरणेचा उत्सव.

भारत हा ज्ञानभूमी म्हणून ओळखला जातो. इथे आद्य ऋषींनी गुरुकुल परंपरेतून शिक्षण देण्याची परंपरा रुजवली. “गुरुशिवाय ज्ञान नाही” हे सत्य आजही तितकेच महत्त्वाचे आहे. त्या ज्ञानपरंपरेचा सन्मान करण्यासाठी दरवर्षी ५ सप्टेंबर हा दिवस आपण शिक्षक दिन म्हणून साजरा करतो. हा दिवस भारताचे महान विद्वान, तत्त्वज्ञ, शिक्षक आणि नंतर भारताचे राष्ट्रपती झालेल्या डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्या जयंतीनिमित्त साजरा केला जातो.

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा वारसा-

राधाकृष्णन हे शिक्षणाला केवळ नोकरीचे साधन न मानता, तर जीवन घडविणारे साधन मानत. त्यांना शिक्षकाची भूमिका खूप प्रिय होती. एकदा त्यांच्या विद्यार्थ्यांनी व सहकाऱ्यांनी त्यांचा वाढदिवस साजरा करण्याचा आग्रह धरला, तेव्हा त्यांनी नम्रपणे सांगितले की, “माझा वाढदिवस शिक्षक दिन म्हणून साजरा झाला तर मला जास्त आनंद होईल.” याच कारणामुळे ५ सप्टेंबर हा दिवस शिक्षक दिन म्हणून इतिहासात नोंदला गेला.

शिक्षकांचे महत्व-

शिक्षक हे केवळ शैक्षणिक ज्ञान देणारे व्यक्ती नसतात. तर ते विद्यार्थ्याच्या आयुष्याचा शिल्पकार असतात.

शिक्षक विद्यार्थ्यांना विचार करण्याची दिशा देतात.

शिक्षक ज्ञानाबरोबरच चारित्र्य, प्रामाणिकपणा आणि मूल्ये शिकवतात.

शिक्षक अंधारात मार्गदर्शन करणारे दीपस्तंभ असतात.

शिक्षक आयुष्यातील प्रत्येक टप्प्यावर प्रेरणेचा स्रोत बनतात.

म्हणूनच शिक्षकांची तुलना देवाशी केली जाते – “गुरुर्ब्रह्मा गुरुर्विष्णुः गुरुर्देवो महेश्वरः.”

शिक्षक दिनाचा उत्सव-

या दिवशी शाळा, महाविद्यालयांत विद्यार्थ्यांकडून शिक्षकांचा सत्कार केला जातो. नाटिका, कविता, भाषणे, गाणी यांद्वारे विद्यार्थी आपल्या शिक्षकांप्रती आदर व्यक्त करतात. पण खरा उत्सव म्हणजे शिक्षकांनी शिकवलेल्या गोष्टी आपल्या जीवनात अमलात आणणे.

आजच्या काळातील शिक्षकांची भूमिका-

आज इंटरनेट, मोबाईल, संगणकामुळे माहिती सहज उपलब्ध आहे. पण या माहितीचे ज्ञानात व विवेकात रूपांतर करण्याचे काम फक्त शिक्षकच करू शकतो. शिक्षक विद्यार्थ्यांना योग्य मार्ग दाखवतात, चुकीचे वळण न घेता प्रगतीकडे वाटचाल कशी करावी हे शिकवतात.

शिक्षक दिन हा केवळ एक सण नाही तर शिक्षकांप्रती कृतज्ञतेचा उत्सव आहे. आपण आज जे काही आहोत ते शिक्षकांच्या मार्गदर्शनामुळेच. म्हणून प्रत्येकाने आपल्या आयुष्यात कधी ना कधी आपल्याला शिकवणाऱ्या शिक्षकांना आठवावे, त्यांचे आभार मानावे.

कारण –

“विद्यार्थी जर उद्याचे भविष्य असतील, तर शिक्षक हे त्या भविष्याचे घडविणारे शिल्पकार आहेत.”

म्हणूनच आजच्या या शिक्षक दिनानिमित्त शुभेच्छा देतो आणि गुरुजनांना वंदन करतो.